anapara.com

Doğalgaza ‘Rus’ zammı…

Zaman Gazetesi'nden İsmail Altunsoy'un haberine göre şirketler, ocak itibarıyla geçerli zamma tepki göstererek geri alınmasını istiyor. Zam sonrası özel şirketlerin nihai tüketiciye bin metreküp satış fiyatı 390 dolara yaklaştı.

Rus Gazprom, Türk özel şirketlerine verdiği doğalgaza 68 dolar zam yaptı. Zam, özel sektör ithalatçıları ile toptancılarına şok etkisi yaptı. İndirim beklenilen bir dönemde gelen artış karşısında ne yapacaklarını şaşıran özel şirketler ‘batarız’ diyerek zammın geri çekilmesini istiyor. Rus Gazprom’un yeni artışıyla özel şirketler için bin metreküp gazın ithalat fiyatı 374 dolara çıktı. Toptancıların da 10-12 dolar eklemesiyle gazın nihai satış fiyatı tüketiciler (dağıtım şirketi ve sanayi) için 384 dolar civarı fiyata yükseldi.

Rus zammı 1 Ocak 2015 itibarıyla geçerli olup toptancı ve ithalatçılar artışı yeni gelen şubat faturalarında gördü. Zammın, BOTAŞ-Gazprom arasındaki indirim görüşmelerini de olumsuz etkileyeceği belirtiliyor. Gazprom Başkan Yardımcısı Alexander Medvedev, geçen hafta ‘2014 yılı için Avrupa’ya ortalama gaz satış fiyatının 343 dolar olduğu’ açıklaması yapmıştı. Avrupa gaz fiyatları, petroldeki düşüşe paralel bu yıl daha da düşecek. Türkiye, Rusya’dan Avrupa’nın üzerinde bir fiyatla doğalgaz ithal ediyor.

Ruslar (Gazprom) geçen yıl özel şirketlere 340 dolara verdiği gazın fiyatını Ocak 2014 itibarıyla bir yıl için 306 dolara çekerek önemli oranda indirim yaptı. Özel şirketlerle Rus Gazprom mutabakatına göre Ocak 2015’te fiyatlar 374 dolara (yüzde 10 artış) tekrar çekilecekti. Ancak mutabakatın yapıldığı dönemde gaz fiyatlarında en önemli belirleyici unsur olan petrolün varili 100 doların üstünde işlem görüyordu.

Yeni yıl itibarıyla petrol fiyatının rekor düşüşle 50 dolar seviyelerine gerilemesi, özel şirketlerde 306 dolar fiyat düzeyinin devam edeceği beklentisi oluşturdu. Öte yandan BOTAŞ’ın Gazprom ile yıllık 20 milyar metreküp, özel şirketlerin ise 10 milyar metreküp gaz alım kontratı bulunuyor.

Petrol fiyatlarına paralel doğalgaz fiyatlarında indirim beklendiği bir dönemde zam şoku yaşayan ithalatçı ve toptancı şirketler, artışa tepki gösteriyor. Son zammı değerlendiren sektör kaynakları, Rusların ani fiyat artışının kabul edilemez olduğunu söyledi. Aynı kaynaklar, konuya açıklık getirdi: "Geçen yıl ciddi indirim yaptı, Ruslar. Bu yıl artış olacaktı.

Ancak ham petrol fiyatları anormal düzeyde düştü. Bunun fiyatlara yansıması lazım. Bunu beklerken 68 dolar zam. Bu, Avrupa fiyatının çok üzerinde. Çünkü ithalatçı 375 dolara alacak. Toptancı üzerine 10-12 dolar koyacak. Bin metreküp fiyatı 390 dolara yaklaşıyor. Çok yüksek fiyat. Bir de döviz artışı baskısı var. Durum çok ciddi."