Petrol İhraç Eden Ülkeler Örgütü’nün (OPEC) sekiz yıl aradan sonra ilk kez üretimde sınırlama kararı alması, enerjide dışa bağımlı Türkiye’nin para birimi lira üzerinde baskı yarattı
Moody’s’in Türkiye’nin kredi notunu kırmasının ardından 3.0 lirayı test ettikten sonra 2.97 liraya çekilen dolar, dün gece açıklanan OPEC kararının ardından yeni güne 2.9853 liraya kadar çıkarak başladı. Aynı dönemde 3.33 liraya çekilen euro da yeniden 3.35 liranın üzerine çıktı.
Rusya gibi üye olmayan ülkeler ile birlikte toplanan OPEC, 2008 yılından bu yana ilk kez üretimin sınırlandırılmasını kararlaştırdı. İran Petrol Bakanı Bijan Zanganeh anlaşma kararını, “Üretimin günlük 700 bin varil düşürülmesi için anlaşmaya vardık” diye açıkladı.
Kararın ardından, halen 48 – 49 dolar düzeyinde olan Türkiye’nin de fiyatlamada temel aldığı Brent tipi hampetrolün varil fiyatının 10 dolar dolayında yükselmesi bekleniyor. Bu artışın, Türkiye’nin enerji maliyetini önemli ölçüde artıracağı ve cari açığını büyüteceği öngörüleri, liranın zayıflamasına neden oluyor.
PİYASALARDA YOĞUN VERİ TRAFİĞİ
Küresel piyasalar, dünkü pozitif seyrinin ardından bugün petrol üretimi ile ilgili gelişmeler ve ABD’nin büyüme rakamları başta olmak üzere yoğun haber ve veri trafiğine odaklandı.
Petrol İhraç Eden Ülkeler Örgütü’nün (OPEC) dün gerçekleştirilen gayriresmi toplantısında, “üye ülkelerin, petrol üretimini belli bir seviyede tutma” konusunda anlaştıkları bildirildi. Anlaşmanın detaylarının ise kasım ayında Viyana’da yapılacak toplantıda görüşüleceği ifade edildi. Bu gelişmelerle hızlı bir şekilde yükselişe geçen Brent petrolün varil fiyatı yüzde 5,3 primle 49 dolar sınırına kadar çıktı.
Yükselen petrol fiyatlarının risk iştahını artırması ile pay piyasalarında da pozitif bir seyir izlenirken, dolar endeksi 95,5 doların altında dengelendi. Bugün Asya piyasalarında yatay seyreden Brent petrolün varil fiyatı 48,7 dolardan alıcı bulurken, dolar endeksi 95,5 seviyesinde bulunuyor. Analistler, OPEC üyesi ülkelerden gelebilecek açıklamaların takip edileceğini belirtiyor.
ABD PİYASALARI YÜKSELDİ
Dün ABD Merkez Bankası (Fed) Başkanı Janet Yellen, Temsilciler Meclisi Finansal Hizmetler Komitesi’nde yaptığı konuşmada bankanın faiz artışı için belirli bir takvimi bulunmadığını ancak ekonominin yıl sonunda faiz artışına gidilmesine hazır göründüğünü söyledi. Yellen’ın sunumu ve açıklanan dayanıklı tüketim malı siparişlerinin ağustosta düşüş beklentisine karşın sabit kalmasının ardından Dow Jones endeksi yüzde 0,61, S&P 500 endeksi yüzde 0,53 ve Nasdaq endeksi yüzde 0,24 yükseldi.
Avrupa tarafında bankacılık sektörüne ilişkin endişelerle önceki iki günde pay piyasalarında etkili olan güçlü satış baskısı, dün Almanya basınında yer alan “Ekonomi yönetiminin, sermaye ihtiyacı olan bankalara yardım etmek için çalışma yaptığı” haberleri ile yerini tepki yükselişine bıraktı. Almanya’da DAX endeksi yüzde 0,74, İngiltere’de FTSE 100 endeksi yüzde 0,61 ve Fransa’da CAC 40 endeksi yüzde 0,77 değer kazanırken, önceki iki günde tarihi dip seviyelerini gören Deutsche Bank hisselerinin fiyatı yüzde 3,2 yükseldi.
ASYA BORSALARI ARTIDA
Bugün Japonya’da açıklanan perakende satışlar verisinin yıllık yüzde 2,1 azalarak beklentilerin altında kalmasına karşın petrol fiyatlarındaki artıştan destek bulan Nikkei 225 endeksi kapanışa yakın yüzde 1,8, Şanghay bileşik endeksi yüzde 0,5 yükseliş kaydetti.
Yurt içinde, dün pozitif bir seyir izleyen Borsa İstanbul’da BIST 100 endeksi, günü yüzde 0,67 artışla 77.678 puandan tamamladı. Faizlerdeki düşüş eğiliminin sürmesine karşın, dolar/TL’nin uluslararası piyasada değerlenen doların etkisiyle 2,98 seviyelerine çıkması ise dikkati çekti.
Analistler, bugün yurt içinde Para Politikası Kurulu (PPK) toplantı özeti, yurt dışında ise ABD’nin büyüme rakamları ve Fed üyelerinin açıklamalarının piyasaların yönü üzerinde belirleyici olacağını ifade ediyor. BIST 100 endeksinin 77.700 direncinin üzerinde kalıcılık sağlaması durumunda 79.500 seviyesinin gündeme gelebileceğini kaydeden analistler, dolar/TL’nin ise 2,9750’nin üzerinde yükseliş eğilimini koruyabileceğini öngörüyor.
Piyasaların bugün takip edeceği veriler şöyle:
10.00 Türkiye, eylül ayı Ekonomik Güven Endeksi
10.55 Almanya, eylül ayı işsizlik
12.00 Euro Bölgesi, eylül ayı Ekonomik Görünüm Endeksi ve Tüketici Güven Endeksi
14.00 TCMB PPK özeti
14.30 Türkiye, TCMB haftalık para ve banka istatistikleri
15.00 Almanya, eylül ayı TÜFE
15.30 ABD, ağustos ayı toptan eşya stokları
15.30 ABD, haftalık işsizlik başvuruları
15.30 ABD, 2.Çeyrek GSYH
17.00 ABD, ağustos ayı bekleyen konut satışları