Hükümet, Merkez Bankası'na 'faizi indir' çağrısını gün geçtikçe yeniliyor. Ama istenilen büyümenin sağlanmamasından kaynaklı Merkez Bankası yaptığı faiz indirimleri ile hükümeti tam anlamıyla tatmin edemiyor.
EN KRİTİK SORU: MERKEZ BANKASI NE YAPACAK? Tıklayın…
Enflasyonun beklentilerin dışında gelmesi gözleri Perşembe günü gerçekleştirilecek olan PPK toplantısına çevrildi. Merkez Bankası ne kadar indirim yapar?
İşte Törüner'in köşe yazısı;
Avrupa Birliği: Merkez Bankası hedefi % 2
Gerçekleşen: % 0.7
Nedeni: Yüksek işsizlik, güçlü Euro, düşük enerji fiyatları, bankaların düşük kredi verme iştahı.
Sonraki hedef: 2016 yılına kadar % 2'ye yükseltmek.
ABD: Merkez Bankası hedefi: Enflasyon hedef değil; işsizliğin azaltılması ve yüksek büyüme esas.
Gerçekleşen: % 1.2
Nedeni: Düşük ithal malı fiyatları, düşük enerji fiyatları, ülke içi enerji üretiminin ciddi biçimde artması.
Sonraki hedef: Merkez Bankası hedefi gerçekleşiyor. Faiz artışı, ancak 2015 yılında gerçekleşecek. Ekonomi büyüdükçe, piyasadan para çekiliyor. Dolar'ın değeri düşük tutuluyor.
Türkiye: Merkez Bankası hedefi: % 5
Gerçekleşen: % 7.4
Nedeni: Devlet tahvillerine yabancı para girişi azaldı(Mayıs 2013- Mayıs 2014 arası 7.7 milyar dolar çıktı. Nisan 2014'te bir kerede 1.3 milyar dolar girdi. Sonrasında giriş, sadece 700 milyon dolar net). TL'nin yabancı paralar karşısındaki değeri tam oturmadı. Sürekli seçim ortamı iç politikada belirsizlik yaratıyor. Dış politika sıkıntılı. Merkez Bankası, hedefinin çok üzerinde faiz oranı belirledi.
Sonraki hedef: Belirsiz. Merkez Bankası, faiz indirecek. İstenilen büyüme sağlanamıyor. Merkez Bankası, Hükümet'in 2023 hedeflerine uyum gösteremiyor. TURKSTAT'a göre, halen Merkez Bankası faizleri "olması gerektiği"nden % 2 yüksek.
BÜYÜME
Gelişmiş ülkelere yetişmek veya 2023 hedeflerine ulaşmak istiyorsak; yüksek büyüme oranlarına ulaşmamız gerekiyor. Bunun için:
* Faizleri düşürmek lazım; ama yeterli değil.
* Esas kredi faizlerini düşürmek gerekiyor; ama bu da yeterli değil.
* Temelde kredi hacmini artırmak lazım. Türkiye'de ticari faizlerde her 40 baz puan düşürme; genel amaçlı kredilerde ise her 20 baz puanlık indirim, kredi hacmini % 1 artırıyor.
* Sadece kredi faizlerini düşürmek krediyi ucuzlatmıyor; krediler üzerinde büyük vergi yükleri var. Bu yükler kaldırılıp; kârlar vergilendirilmeli.
* Büyümeyi sağlamak da tek başına yeterli değil. Büyümenin sürekliliğini sağlamak gerekiyor.
* Bunun için de yalnız ekonomik tedbirler değil; politik istikrar ve eğitim seferberliği gerekiyor.