Nobel ödüllü ekonomist Joseph Stiglitz Türkiye’nin yakın gelecekte en önemli probleminin yüksek cari açığı ve bunun finansmanı konusunda yaşanacak sıkıntılar olduğunu belirtti.
Gazeteci ve akademisyenlerle İstanbul’da bir araya gelen ve Türkiye’de son kitabı “Eşitsizliğin Bedeli” yayınlanan Joseph Stiglitz Türkiye’nin uzun süredir devam eden cari açığının bir imaj problemi haline geldiğini vurguladı. Barış Balcı'nın Hürriyet'teki haberine göre bu sorunun enflasyonun bile önüne geçtiğini belirten Joseph Stiglitz Amerikan merkez bankası Fed’in parasal genişlemeyi sonlandırıp faiz artırımına gitmesinin ani duruş riskini tetikleme potansiyelinin bulunduğunu söyledi.
Türkiye’nin önemli ihracat pazarları olan AB, Rusya ve Orta Doğu’da görünümün hiç de iyiye gitmediğini belirten Stiglitz “Bence ABD’deki istihdam piyasasının iyileşmesi zaman alacak ve dolayısıyla bu da faiz artışını erteleyecek. Bu Türkiye’ye zaman kazandıracak bir durum. Ancak Türkiye için negatif olan durum Avrupa, Rusya ve Orta Doğu gibi Türkiye’nin ihracat pazarlarında görünümün olumsuz olması. Türkiye ekonomik olarak hiç de iyimser olmayan bir çevrenin ortasında. Bölgedeki siyasi istikrarsızlık yabancı yatırımcının göze alacağı bir sorun olacak. Türkiye ekonomik büyümesi de şimdiden yavaşlamaya başladı” diye konuştu.
YÜKSEK ENFLASYON YIKICI OLABİLİR
Türkiye’de reel faizlerin ekside olduğuna dikkat çeken Stiglitz “ABD’deki öncelik enflasyon değil istihdam. Ancak Türkiye’de enflasyona odaklanmanız gerektiğini düşünüyorum. Enflasyon ABD’ye göre Türkiye’de çok daha ciddi bir problem. Yüzde 5-8 arası enflasyon beni rahatsız etmez. Ancak yüzde 9’lara ulaşan bir enflasyon özellikle finansal kırılganlığı olan ülkeler için yıkıcı olabilir. Türkiye’de finansal kırılganlık dediğimizde ise akla cari açık hemen geliyor. Cari açık Türkiye’de enflasyonun bile önüne geçen bir sorun. Türkiye deyince uluslararası finans piyasalarında akla cari açık sorunu geliyor. Ani duruş riski olan bir ülke olarak CNN muhabirine polis müdahalesi gibi görüntüler de yurtdışı imaj için hiç hoş olmuyor” diye konuştu.
BAĞIMSIZLIK KAĞIT ÜSTÜNDE OLMAZ
Türkiye’de Merkez Bankası bağımsızlığı tartışmalarına da değinen Joseph Stiglitz merkez bankalarının bağımsızlığının bir toplumun doğasına göre değerlendirilmesi gereken bir konu olduğunu söyledi. “Bazı ülkelerde yasal olarak bağımsız olmayan Merkez Bankaları bağımsız gibi davranır ve hükümetler de bunu kabul eder” diyen Stiglitz “Türk Hükümetinin para politikasını siyasi amaçlar için kullanması çok büyük tehlikedir. Ama aynı zamanda Merkez Bankası ABD’de olduğu gibi bankacılık sektörünü haksız bir şekilde kurtarmaya odaklanırsa bu da tehlikelidir” dedi.