Türkiye’de kamuya ait varlıkların ekonomiye kazandırılması, mega projelerin yükünün kamunun üzerinden alınması ve çok büyük ölçekli projelerin finansman sorununu aşarak kısa sürede hayata geçirilebilmesi amacıyla kurulan Türkiye Varlık Fonu (TVF) kurumsal ve bireysel yatırımcının dikkatini çekti. Kurumsal ve bireysel yatırımcıların ilgi duyduğu ve merak ettiği Türkiye Varlık Fonu, Türkiye içinde büyük önem taşıyor. Peki, Türkiye Varlık Fonu nedir? İşte size Türkiye Varlık Fonu hakkına merak edilenler.
Türkiye Varlık Fonu nedir?
Başbakanlığı bağlı olarak anonim şirket tüzel kişiliğinde, yurt içinde kamuya ait varlıkların ekonomiye kazandırılması, dış kaynak temininin sağlanması ve bu kaynakların ana fona bağlı alt fonlarla büyük ölçekli projelerin finansmanı sağlanması amacıyla yönetilmesi amacıyla. Özelleştirme İdaresi Başkanlığına bağlı olarak 50 milyon TL başlangıç sermayesi ile oluşturulan fona kurulan fonlara Türkiye Varlık Fonu denir.
Türkiye Varlık Fonun Kaynakları Neler Olacak?
Özelleştirme İdaresi Başkanlığının Özelleştirme Fonu’ndan karşılanacak 50 milyon TL kuruluş sermayesi ile kurulacak olan Türkiye Varlık Fonu’nda kaynaklar Özelleştirme Yüksek Kurulu tarafından belirlenen ÖYK’nin planlarında yer alan, fona devrine karar verilen kuruluş ve varlıklardan, aynı zamanda bunların nakit fazlasından oluşacak. Ayrıca kamu kurum ve kuruluşlarının tasarrufu altındaki ihtiyaç fazlası gelir, kaynak ve varlıklar da fona aktarılacak. Bu kapsamda örneğin bireysel emeklilik sistemi (BES) gibi fonlar üzerinden aktarmalar da kaynak olacak.
Türkiye Varlık Fonu’nun amacı
Türkiye Varlık Fonu; şirket, faaliyet alanı kapsamında her türlü ticari ve finansal faaliyetleri yapabilecek, yerli ve yabancı ortaklıklar kurabilecek, ulusal ve uluslararası kuruluşlarla çeşitli iş birlikleri gerçekleştirebilecek.
Piyasalarda güveni artıcı adımlar atma hedefiyle, yerli ve yabancı şirketlerin paylarının, yerli ve yabancı hisse senetleri, bono, tahvil, emtia, fon katılma payları, türev araçlar, kira sertifikalarının, gayrimenkul sertifikalarının, özel tasarlanmış yabancı yatırım araçlarının ve diğer araçların alım satımını yapabilecek.
Varlık fonuna neden ihtiyaç duyulur?
Ülkelerin bütçe fazlası verdiği durumlarda, bütçe fazlası 4 şekilde kullanabilir:
*Harcamalarını artırır.
*Borçlarını erken ödemeye tabi tutabilir.
*Mevcut vergi yükünü düşürür.
*Bir varlık fonu kurarak bütçe fazlalarını buraya aktarır ve bu fonla ulusal ya da yabancı bazı finansal varlıkları satın alıp gelirlerini artırmaya çalışarak gelecek kuşaklara refahı aktarma yoluna gidebilir.
Bu tür fon yönetimlerinde temel hareket noktası varlıkları risk ve getiri dengesini gözeterek kazanç amaçlı kullanmaktır. Bu işlemleri, bütçe kısıtlamaları ve parlamentonun sıkı denetimi altında yürütmek kolay değildir. Varlık fonu kuruluşunun bir nedeni de bu kısıtlamalardan kurtulmaktır.
Varlık fonunun amacı nedir?
Bir varlık fonu kurulmasının genel olarak iki temel amacı vardır:
Ülke ekonomisinin, konjonktürel etkilerden kurtarılarak istikrarlı biçimde işlemesini sağlamak.
Gelecek kuşaklara refah aktarabilmek. Bu çerçeveden bakınca fonun varlıkları ve getirilerinin karşılaşacağı risklerden yüksek olması gereklidir.
Varlık fonlarının kuruluş yeri olarak iki farklı uygulama söz konusudur:
Varlık Fonları, Merkez Bankası nezdinde kurulabilmektedir. Merkez Bankaları, rezervlerini değerlendirirken benzer işlemler yaptıkları için belirli bir deneyime sahiptirler. Ayrıca Merkez Bankalarının bağımsız yapısı bu tür fonların yönetimini siyasal etkilerden uzak yürütebileceği izlenimi vermekte, dolayısıyla kamuoyu nezdinde güven yaratmaktadır.
Varlık Fonları, ayrı bir şirket ya da idare olarak kurulabilmektedir. Bu tür bir kuruluşun, kendisini kanıtlayana kadar güven sorunuyla ve eleştirilerle karşılaşması olasılığı yüksektir.