Cumhurbaşkanlığı seçimi öncesi piyasalar hem seçime hem de Ukrayna'daki jeopolitik gerilime odaklandı. Rusya'nın Ukrayna sınırına asker yığdığı söylentileri ile birlikte dolar değer kazanmaya başladı.
İç piyasada da cumhurbaşkanlığı seçimi ile gergin günler geçiren piyasalar için Vatan Gazetesi yazarı Ali Ağaoğlu senaryoları özetledi.
İşte Ali Ağaoğlu'nun yazısı:
1) Moody’s açıklamasına kadar dolarda 2.1875 TL seviyesinin görülme olasılığı hiç de az değil. Ancak bu hafta içinde geçilmesini beklemiyorum.
2) Moody’s notumuzu indirmezse Cumhurbaşkanlığı seçimi sonuçlarını takip eden önümüzdeki haftanın ilk bir-iki günü piyasalarda yumuşama olabilir.
3) Cumhurbaşkanlığı seçimi ikinci tura kalır ve Moody’s not indirirse önümüzdeki iki haftanın ve yılın kalanının hayli zorlu geçeceğini tahmin etmek için özel bir yeteneğe ihtiyaç yok.
Bayramdan önce hemen ortalık sakindi, tatilden bir döndük herşey birbirine karıştı! Dolar dün 2.1750’ye çıktı, Bayramdan önceki Cuma günün 84.218 ile zirvesine yakın kapatan BIST 100 dün 78.955’i gördü. Herkes sebebi Cuma günü gelecek Moody’s açıklamasına bağladı. Durum pek de öyle değil! Fed’in 30 Temmuz’daki toplantısından sonra piyasalarda “olası faiz artış tarihleri” öne çekilmeye başlandı. Buna bir de Arjantin ve Rusya’ya getirilen yeni yaptırımlar eklenince dolar tüm dünyada değer kazanmaya başladı, başta Alman Borsası olmak üzere gelişmiş ülke borsalarında düzeltmeler başladı.
Doların küresel değer kazancı gelişen ülkeleri de etkilerken, Rusya ve Arjantin’in tetiklediği dalga bizi de içine almışken önceki gün Ekonomi Bakanı Zeybekçi’nin “Moody’s’den artı yönde bir beklentim yok eksi yönde bir beklentim var” şeklindeki açıklaması piyasalarda zaten bir süredir var olan tedirginliği, kâr realizasyonu isteğini gün yüzüne çıkardı. Her ne kadar Bakan söylemini yumuşatmaya çalışsa da piyasalar bir kez karışmış oldu. “Zarar durdurma (stop loss)” işlemleri ve türevlerin de etkisiyle kurlardaki tırmanış, borsadaki düşüş hızlandı.
Şunu belirtmekte fayda var: Derecelendirme şirketleri 24 saat öncesinden ilgili ülkelerin yetkililerine yapacakları açıklamayı iletiyorlar. Ancak 3 gün önce değil. Yapılacak açıklamadaki karar değilse de açıklamanın “dili” ayarlanabiliyor.
Ekonomi Bakanı’nın piyasalar konusundaki “pratik eksikliğinden” ve duygusal yaklaşımından kaynaklandığını düşündüğüm bu açıklaması sonrasında teknik olarak önemli olan 2.1450 seviyesinin üzerine sert bir şekilde çıkıldı ve dün de gün boyu üzerinde kalındı. İlerisi için çok da iyi bir haber değil. Özellikle de kurlardaki artışların enflasyona geçişkenliği nedeniyle Merkez Bankası’nın da işini zorlaştıracak bir gelişme bu.
Teknik olarak şimdi sırada 2.1875 TL var. Moody’s açıklamasına kadar bu seviyenin görülme olasılığı hiç de az değil! Bu seviyenin bu hafta içinde geçilmesini beklemiyorum. Eğer geçilecek olur ise bir sonraki teknik seviyenin 2.2260 olduğunu hatırlatmakta fayda var.
Ancak benim beklentim; Pazartesi günkü yazımda da belirttiğim üzere; Moody’s’den sert bir açıklama geleceği ancak notumuzun inmeyeceği yönünde. Bu tahmine bağlı olarak Cumhurbaşkanlığı seçiminin ilk tur sonuçlarının takip eden önümüzdeki haftanın ilk bir-iki günü piyasalarda bir yumuşama görebiliriz. Ola ki; son iki günkü hareketler içeriden gelen bir bilgiye dayanıyorduysa (Insider Trading) ve Moody’s not indirirse, Cumhurbaşkanlığı seçimi de ikinci tura kalmışsa özellikle önümüzdeki iki haftanın ve yılın kalanının hayli zorlu geçeceğini tahmin etmek için özel bir yeteneğe, tecrübeye ihtiyaç yok!
Moody’s ve Ukrayna korkusu doları 2.1755 TL’ye yükseltti
Ukrayna-Rusya gerginliğinin sürmesi, haftabaşından bu yana kur ve tahvil faizlerindeki yükseliş ve Moody’s’in Türkiye’nin kredi notuna ilişkin yapacağı değerlendirmeye ilişkin endişelerle borsa 79 bin puanın altına indi, dolar 2.17 TL’ye sıçradı.
Gün içinde 78.955 puana kadar gerileyen BIST-100 Endeksi bu seviyeyi en son 11 Temmuz seans içinde görmüştü. Faizlerdeki yükselişe daha duyarlı olan bankacılık endeksindeki kayıp ise yüzde 3 seviyelerini buldu. NATO’nun Rusya’nın Ukrayna sınırına asker konuşlandırdığı yönündeki açıklamaları sonrası devam eden jeopolitik risklerin gelişmekte olan piyasalardan çıkışları hızlandırmasıyla dolar 2.17 TL seviyesini aştı. Güçlü ABD verileri ve artan jeopolitik risklerin yanı sıra Moody’s’in Cuma günkü kredi notu değerlendirmesinde olumsuz açıklamalar yapacağı endişeleri ile dolar/TL dünden bu yana yükseliş eğiliminde.
2.1755 TL’yi gördü
Önceki gün güne 2.13 TL seviyesinin altında başlayan dolar, son gelişmelerin ardından 31 Mart’tan bu yana en yüksek olan 2.1755’e kadar yükselirken, günü 2.1610 TL’den tamamladı.
TEB Yatırım Araştırma Müdürü İbrahim Usul, “Temmuz ayı enflasyonu sonrası hafta başından beri kur ve faizde yükseliş var. Bunun baskısının sürdüğünü görüyoruz. Jeopolitik riskler piyasaya rahatsızlık vermeye devam ediyor. Ukrayna-Rusya sınırında gerginliğin devam ediyor olması, Rusya’nın bölgede askeri yığınağı artırması tedirginliğe sebep oluyor… Moody’s’in not indirimi ihtimalinin konuşulmaya başlaması da piyasayı rahatsız ediyor” dedi.
Borsa İstanbul günü yüzde 1.5’lik düşüşle 79.432 puandan tamamladı.