Fed Başkanı Janet Yellen, daha az öngörülebilir olmak istiyor.
Fed’in bu hafta gerçekleştireceği toplantıda ekonomist tahminleri ile paralel olarak faiz oranlarının artırılması konusunda “sabırlı” olma taahhüdünü kaldırması halinde, Fed’in iletişim politikasında bir çağın sonuna gelinmiş olacak. Ancak ifadenin kaldırılması ile oluşacak boşluk piyasa volatilitesinin arttığı bir periyodun habercisi olabilir.
Yetkililer, 2008 yılından bu yana ilk kez yapacakları faiz artırımı kararlarını, kendilerini borçlanma maliyetlerini düşük tutmaya bağlı tutmak yerine, Haziran ayından itibaren başlayarak sadece önlerindeki verileri baz alarak toplantıdan toplantıya alabilirler.
Fed Başkanı Janet Yellen, yatırımcıları merkez bankasının politika ile ilgili rehberliğine bağımlılıktan vazgeçirme arayışında. Çünkü tahvil faizlerinde görülebilecek aşırı bir yükselişten kaçınmak istiyor. Tahvil faizlerindeki aşırı artış büyümeyi zayıflatabilir.
Washington’da bulunan Cornerstone Macro LLC ortağı ve aynı zamanda eski bir Fed yetkilisi Roberto Perli, “Politikayı normalleştirmek istiyorlar ve normalleşmenin bir kısmı merkez bankasının ne yapacağı ile ilgili biraz belirsizlik enjekte etmek. Ancak yine de piyasaların düzensizleşmesini istemiyorlar” dedi.
Bloomberg anketine katılan ekonomistlerin yaklaşık yüzde 90’ı, yetkililerin Çarşamba günü yayımlanacak açıklamalarından “sabırlı” olma taahhüdünü çıkacakları tahmininde bulunuyor. Ekonomistlerin yüzde 45’i bu hareketi, Haziran ayında alınacak faiz artırımı kararına yönelik bir adım olarak görüyor. Faiz oranları, Aralık 2008’den bu yana sıfıra yakın seviyede tutuluyor. Katılımcıların yüzde 37’si faizlerin Eylül ayında yükseltileceği tahmininde bulunuyor. Bloomberg’in 12-13 Mart’ta gerçekleştirdiği ankete 49 ekonomist katıldı.
Kaydadeğer Zaman
Fed Açık Piyasa Komitesi (FOMC) Aralık ayında, uzun zamandır yer verdiği, faizleri "kaydadeğer bir süre" düşük tutma tahhüdünü kaldırarak, yerine politika yapıcıların sıkılaştırmaya ne zaman başlayacaklarını kararlaştırma konusunda "sabırlı" olacağı söylemini koydu.
Bu toplantının ardından yapılan basın toplantısında, Yellen, bu söylemin, FOMC'un sonraki iki toplantıda faiz artırımına gitme ihtimalinin düşük olduğu anlamına geldiğini söyledi. FOMC aynı söylemi Ocak toplantısında da tekrarlayarak, Mart ve Nisan toplantılarında faiz artırımı ihtimalini fiilen ortadan kaldırdı.
"Sabırlı" kelminesinin kaldırılması ise, Haziran ayı toplantısını oyuna dahil edecek. Yellen'ın 24-25 Şubat'ta Kongre'de yaptığı yarıyıl konuşması, Fed'in bu söylemi kaldırmaya hazırlandığının işaretini verdi.
Yellen'ın sınavı, bu haftakki toplantının ardından yapacağı basın toplantısında, Fed'in seçeneklerini kısıtlama ile tamemen tahmin edilemez olma arasında bir orta zemin bulmak olacak.
New York'ta TD Securities USA LLC ABD ekonomik araştırmalar müdür ve geçmişte New York Fed için de çalışmış olan Eric Green, "Yellen, faizleri Haziran ayında yükseltmek zorunda olmadığını ısrarla anlatmaya çalışacak," dedi.
Volatilite Artıyor
Volatilite halihazırda artıyor. Fed'in para politikası görünümünden en fazla etkilenen vade olan iki yıl vadeli faiz swapları için üç aylık opsiyonlar ile ölçülen volatilite, bu yıl ortalama 65 baz puan seviyesinde gerçekleşti. 2014 yılının ortalaması 46 baz puan seviyesindeydi.
"Sabırlı" kelimesinin kaldırılması piyasayı tamamen yönlendirmesiz bırakmayacak. FOMC üyeleri, politika açıklamalarına ek olarak, bu hafta, ekonomi ve gösterge federal fon faizinin gelecekteki patikası için çeyrek dönem tahminlerini de açıklalayacak.
Yellen ve Başkan Yardımcısı Stanley Fischer ayrıca, faiz artırımlarına başlanmasının ardından, bu artışların, önceden belli bir zaman çizelgesi izlenmeden, kademeli bir şekilde yapılacağını da vurguladı.
Eski Fed ekonomistlerinden ve Baltimore'daki Johns Hopkins Üniversitesi profesörü Jonathan Wright, "Gelecekte politikanın izleyeceği patikaya ilişkin işaretler gelmeye devam edecek," dedi ve "Ancak ellerini bağlayacak türde bir sözlü yönlendirme yapmayacaklar" şeklinde görüş bildirdi.
Verilere bağımlı
Fed'de 1996-2010 arası başkan yardımcılığı görevinde bulunan Donald Kohn, "Verilere bağımlılığa dönüş, devrimden ziyade evrim," dedi ve bankanın ancak tarihindeki olağan dışı döneminden çıkmakta olduğunu sözlerine ekledi.
Şimdi İngiltere Merkez Bankası'nın Finansal Politika Komitesi üyesi olan Kohn, "Şimdiye dek olduğundan çok daha fazla ve çok daha spesifik sözlü yönlendirme var" dedi.
Merkez bankaları, çok fazla spesifik olmanın yatırımcılar arasında aşırı güvene neden olmasından dolayı, gelecekteki faiz kararları hakkında genellikle sınırlı konuşurlar. Zira bu durum, ekonomi sürpriz yaparsa ve yetkililer yön değiştirmek durumunda kalırsa, piyasada hayalkırıklığına neden olabilir.
Geleneksel taktikler finansal kriz döneminde bir kenara bırakıldı. Fed yalnızca Aralık 2008'de faizleri dibe vurdurmakla kalmadı, Mart 2009'da yatırımcılara faizlerin "uzun bir süre" sıfır seviyesi yakınında kalacağını döyledi.
Bu garanti, uzun vadeli faizlerin düşmesine neden oldu ve ekonomiye daha fazla teşvik sağladı. O dönemde San Francisco Fed Başkanı olan Yellen, tutanakların gösterdiği üzere, kelimelendirme konusunu güçlü bir şekilde destekledi.
