British Petroluem’un Başekonomisti Spencer Dale, OPEC'in üretimi kısmamasını mantıklı bulduğunu belirterek, ‘‘Ekonomik perspektiften bakıldığında, eğer ben OPEC’in karşı karşı olduğu sorunlarla karşı karşıya olsaydım, ben de onların yaptıklarının tıpatıp aynısını yapardım’’ dedi. Dale, ABD’nin başkenti Washington’da bulunan Stratejik ve Uluslararası Çalışmalar Merkezi’nde ‘‘BP 2016 Enerji Görünüm Raporu’’nu sundu. 2016-2035 dönemini kapsayan raporda, küresel gayri safi hasılanın bu sürede ikiye katlanacağı ancak enerji talebinin sadece yüzde 0,3 civarında artış göstereceği senaryosunun baz alındığını anlatan Dale, bunun gelecek politika, teknoloji ve ekonomik beklentiler çerçevesinde belirlenen ''en muhtemel senaryo'' olduğunu kaydetti. Dale, gelecek 20 yılda, yenilenebilir kaynaklara yönelik talebin hızla artması ve Çin’in enerji talebinin sertçe düşmesinin enerji sektörünü şekillendirmede önemli rol oynayacağını ifade etti.
‘‘Yenilenebilir enerjinin önümüzdeki 20 yılda çok hızlı büyüyeceği şimdiden açık şekilde görünüyor’’ diyen Dale, mevcut durumda küresel enerji arzının yüzde 3'ünü oluşturan yenilenebilir enerjinin payının 2035’te yüzde 10’a yaklaşacağını belirtti. Dale, ayrıca kömürün küresel enerji üretimindeki payının hızla düşeceğini ancak petrol ve doğalgazın konumlarının çok fazla değişmeyeceğini dile getirdi. BP’nin küresel enerji talebindeki yavaşlama ve fiyatlardaki gerilemeye rağmen, 2016 ve 2017 yıllarında 35 milyar dolar civarında uzun vadeli yatırım projesi başlatacağını bildiren Dale, ayrıca petrol fiyatlarının uzun vadede dengeleneceğinin altını çizdi.
OPEC'İN YAPTIĞININ TIPATIP AYNISI YAPARDIM
Sunumunun ardından katılımcıların sorularını yanıtlayan Dale, OPEC’in petrol üretimini kısmaya yanaşmamasını değerlendirirken, ‘‘Ekonomik perspektiften bakıldığında, eğer ben OPEC’in karşılaştığı sorunlarla karşı karşıya olsaydım, onların yaptıklarının tıpatıp aynısını yapardım. Çünkü ekonomik açıdan en mantıklı ve rasyonel olan şeyi yapıyorlar’’ diye konuştu. Dale, ayrıca OPEC’in aldığı kararların geçmişteki uygulamalarıyla son derece uyumlu olduğunu savunurken, sözlerini şöyle sürdürdü: ‘‘OPEC bir kartel olmasının verdiği güç sayesinde arzı bir periyottan diğerine aktarabilir. Yani konjonktürel ve geçici şoklara karşılık verme gücü var. Eğer, talepte geçici bir düşüş olursa, üretimi talep yeniden normal seviyesine yükselene kadar geçici olarak kısabilir ya da bir bölgede geçici arz eksikliği yaşanırsa, üretimi sorun çözülene kadar artırıp daha sonra yeniden azaltabilir.
OPEC’in uzun vadeli veya kalıcı bir şok meydana geldiğinde yapabilecekleri ise çok daha sınırlı. Çünkü, böyle durumlarda arzı bir periyottan başka bir periyoda aktarılması piyasanın yapısı değiştiği için önemli bir fark yaratmaz.’’ OPEC’in farkında olduğu bu gerçeğe uygun davrandığını belirten Dale, bu görüşüne örgütün 2008’de yaşanan küresel kriz süresince uyguladığı üretim stratejisini örnek gösterdi. OPEC, petrol fiyatlarının söz konusu krizin yol açtığı durgunluk ve düşük talep döneminde 140 dolardan 35-40 dolar aralığına gerilemesinin ardından günlük üretimini kayda değer seviyede düşürmüştü.
